این روزها در هر خانه، اداره یا مغازه‌ای جاروبرقی وجود دارد و تمیز کردن محل کار و زندگی بدون آن دور از ذهن و کاری نشدنی است. اگر برای خرید جاروبرقی در بازارِ این کالا به جست‌وجو بپردازید با گستره‌ی وسیعی از محصولات مواجه می‌شوید که هم ظاهر و هم ابعاد متفاوتی دارند. گرچه عملکرد همه آن‌ها با مکش همراه است ولی مواردی در هر یک وجود دارد که آن‌ها را از دیگری متمایز می‌کند یا یکی را بر دیگری برتری می‌دهد. در این راهنمای خرید مشخصاتی که باید در انتخاب و خرید یک جاروبرقی موردتوجه قرار گیرند بیان می‌شوند. البته در این نوشته از پرداختن به جاروهای صنعتی که دنیایی متفاوت دارند خودداری شده و به کالاهایی که در گروه جاروهای خانگی تا نیمه‌صنعتی قرار دارند و در حال حاضر در بازار وجود دارند پرداخته می‌شود.
جاروبرقی‌ها ازنظر ظاهر به ۲ دسته‌ی کلی تقسیم می‌شوند:
جاروبرقی‌های ایستاده
جاروبرقی‌های خوابیده
جاروبرقی‌های ایستاده که به جاروهای عصایی هم شناخته می‌شوند آن‌هایی هستند که مخزن زباله‌ی آن‌ها، موتور، پارویی و دستگیره همگی در یک بدنه جای گرفته‌اند و مهم‌ترین شاخصه آن‌ها این است که فاقد خرطومی هستند. این جاروبرقی‌ها طی زمان تغییرات عمده‌ای در موتور و مخزن داشته‌اند ولی ظاهر کلی آن‌ها تغییر چندانی نکرده است. جاروهای عصایی به خاطر ظرفیت محدود مخزن زباله برای مساحت‌های بزرگ مناسب نیستند و معمولا سیم‌جمع‌کن ندارند و سیم برق آن‌ها به‌صورت دستی جمع شده و به گیره‌های روی بدنه آویزان می‌شود.
در مدل‌های پیشرفته قسمت موتور جارو طوری طراحی‌شده تا بتوان آن را از بدنه جدا کرد و به‌صورت جاروی دستی هم از آن بهره برد. جاروبرقی‌های خوابیده همان‌هایی هستند که با شنیدن کلمه‌ی «جاروبرقی» معمولا در ذهن هرکسی تداعی می‌شوند. شاخصه‌ی اصلی این دستگاه‌ها وجود خرطومی و لوله‌ی فلزی آن‌هاست.
جاروبرقی‌های نیمه‌صنعتی
این جاروها دارای مخازنی بزرگ هستند و موتوری قدرتمند دارند که می‌توانند مدت‌زمان زیادی هم روشن بمانند. این جاروها به خاطر ماهیت عملکردی‌شان فاقد تجهیزات ویژه و خاص هستند. برای مثال لوله‌های فلزی آن‌ها تلسکوپی نیستند و طولشان ثابت است. اکثر آن‌ها فاقد سیم‌جمع‌کن بوده و پارویی‌های ساده دارند.
جاروبرقی‌های خانگی
دستگاه‌هایی که در این گروه دسته‌بندی می‌شوند برای راحتی کاربر اهمیت ویژه‌ای قائل هستند. امکانات زیادی روی آن‌ها لحاظ شده و تا حد ممکن جمع‌وجور ساخته می‌شوند تا نگهداری آن‌ها در منازل کوچک هم مقدور باشد و فضای زیادی اشغال نکنند.
این گروه از جاروبرقی‌ها به دو دسته‌ی کلی تقسیم می‌شوند:
جاروهای کیسه‌ای
جاروهای مخزنی یا بدون کیسه
تفاوت اصلی این گروه همان‌طور که از اسمشان پیداست، در مخزن نگهداری زباله‌ی آن‌هاست.
جاروهای کیسه‌ای
جاروهای کیسه‌ای برای نگهداری گردوخاک و زباله‌ی جمع‌شده از کیسه‌های پارچه‌ای، پلیمری یا کاغذی استفاده می‌کنند. برخی از این دستگاه‌ها امکان استفاده از چند مدل کیسه را دارند و می‌توان در آن‌ها از کیسه‌ی دائم یا پاکت‌های یک‌بارمصرف استفاده کرد. تهیه‌ی کیسه‌های دائم یا پاکت‌های یک‌بارمصرف کار سختی نیست و تقریبا از هر فروشگاه و سوپرمارکتی می‌توان آن‌ها را تهیه کرد؛ به شرطی که این پاکت‌ها ویژگی خاصی نداشته باشند و به‌عبارتی معمول باشند. هرکدام از انواع پاکت‌ها در دسته‌بندی خاصی قرار می‌گیرند و هر دسته‌بندی مختص به یک یا چند مدل جارو خواهد بود.
جاروهای مخزنی یا بدون کیسه
جاروهای بدون کیسه برای نگهداری گردوخاک و زباله فاقد هرگونه کیسه و پاکتی هستند و هر چه توسط موتور مکیده می‌شود در مخزنی پلاستیکی (عموما شفاف) جمع می‌شود. با پیشرفتی که در این گروه جاروها انجام‌شده، گردوخاک در این مخازن به‌صورت فشرده جمع می‌شوند و راندمان دستگاه از این نظر بسیار بالاست. این گروه از جاروبرقی‌ها در مقایسه با هم‌رده‌هایشان در گروه کیسه‌ای‌ها کوچک‌تر هستند.
امکانات اضافه
جاروها در هر گروهی که قرار بگیرند می‌توانند دارای امکاناتی اضافه باشند که آن‌ها را به دیگران برتری دهد. وجود آن‌ها برای عملکرد دستگاه الزامی نیست ولی حذف هر یک می‌تواند بر راندمان دستگاه، عملکرد بهینه و استفاده راحت از دستگاه تأثیر منفی بگذارد. در زیر به تعدادی از این امکانات می‌پردازیم:
لوله تلسکوپی
لوله‌های فلزی جاروبرقی برای استفاده در شرایط خاص یا برای تطبیق با قد کاربر قابل تنظیم هستند و برای این کار از مکانیسمی بهره می‌برند که به آن «تلسکوپی» اطلاق می‌شود. این ویژگی باعث می‌شود تا لوله‌های فلزی روی هم بلغزند و در اندازه‌های از پیش تعریف‌شده ثابت شوند. برای آزاد‌کردن گیره‌ی تلسکوپی و تغییر اندازه از دکمه‌ی ساده یا دکمه‌های استوانه‌ای پیشرفته استفاده می‌شود. در دکمه‌های استوانه‌ای اندازه‌کردن لوله کاری راحت‌تر است و با کشیدن این دکمه به هر سمت اندازه‌ی لوله تغییر به‌دلخواه کاربر تغییر می‌کند.
لوله خرطومی
لوله خرطومی در جاروهای مختلف ساختاری منعطف دارند تا به‌راحتی به چپ و راست، عقب و جلو حرکت کنند و در همین حین قطع نشده و تا نشوند. این لوله‌ها معمولا پلاستیکی هستند. در مدل‌های گران‌قیمت‌تر چین‌های لوله دیده نشده و روکشی از الیاف پلیمری دیده می‌شود. طول عمر این لوله‌ها بیشتر بوده ولی تهیه‌ی مجدد آن‌ها کاری سخت است و نیاز به پرداخت هزینه‌ای زیاد دارد.
طول لوله‌های خرطومی در بیشترین حالت، در حدود ۲ متر است و بلندی بیش‌ازحد این لوله همانند کوتاهی غیرمعمول آن باعث سختی در استفاده از جارو می‌شود. علاوه بر کاهش قدرت مانور در لوله‌های بلند، قدرت مکش هم افت خواهد کرد. پس فریب طول بلند لوله‌ی خرطومی را که در برخی تبلیغات به آن اشاره می‌شود نخورید.
محل اتصال لوله خرطومی به بدنه
شاید کم‌اهمیت باشد ولی بودنش خیلی بهتر از نبودنش است. در این مکانیسم ویژه در محل اتصال لوله خرطومی به بدنه محدودیتی برای چرخش خرطومی وجود ندارد و کاربر به هر طرف که برود خرطومی می‌چرخد و قدرت مانور را بالا می‌برد. این مکانیسم اتصال معمولا در جاروبرقی‌های بدون کیسه به کار گرفته نمی‌شود که این امر ناشی از نحوه‌ی طراحی این دستگاه‌هاست.
نشانگر پر بودن مخزن
احتمالا این نشانگر هیچ‌وقت در جاروهای بدون کیسه استفاده نشود زیرا مخزن آن‌ها شفاف بوده و میزان آشغال جمع شده در آن‌ها دیده می‌شود. نشانگر پر بودن مخزن در جاروهای کیسه‌ای کاربرد زیادی دارد و به‌صورت یک نوار قرمز یا چراغ روشن‌شده و کاربر را مطلع می‌سازد تا کیسه را خالی یا تعویض کند.
چرخ‌ها
چرخ‌ها یکی از موارد مهم در جاروبرقی محسوب می‌شود. چرخ‌ها یا در کنار دستگاه نصب می‌شوند یا در زیر آن به شکلی مخفی نصب می‌شوند. در مدل‌هایی که چرخ در کنار بدنه جارو قرار می‌گیرد یک چرخ دوار هم در زیر دستگاه نصب می‌شود تا قدرت مانور جارو بالا برود. بزرگ بودن چرخ‌ها و چرخش راحت آن‌ها باعث می‌شود تا جارو روی سطوح مختلف به‌آسانی حرکت کند.
دستگیره
دستگیره شاید به نظر خیلی افراد چندان مهم نباشد ولی یکی از بخش‌های مهم جاروبرقی است چراکه مستقیما با کاربر در ارتباط است و شکل ناصحیح آن کاربری دستگاه را بسیار دشوار می‌کند. در مدل‌های ارزان‌قیمت و اقتصادی دستگیره‌ی جارو خمیده است و با یک انحنای ملایم خرطومی را به لوله‌ی فلزی متصل می‌کند. در مدل‌های گران‌تر، طراحی دسته ارگونومی بیشتری داشته و فشار کمتری به دست کاربر وارد می‌سازد.
کنترل روی دسته
یکی از مواردی که در انتخاب جارو برای افراد تاثیر زیادی دارد وجود کنترل قدرت موتور و دکمه‌ی خاموش و روشن جارو روی دسته است. در دستگاه‌هایی که این خصیصه در آن‌ها وجود ندارد کاربر برای روشن و خاموش کردن و تغییر قدرت موتور یا همان قدرت مکش مجبور است از روی بدنه این کار را انجام دهد.
سیم برق و سیم‌جمع‌کن
تقریبا تمام جاروبرقی‌های خانگی در حال حاضر دارای سیم‌جمع‌کن هستند و سیم یا کابل برق بلند جارو را به داخل دستگاه جمع می‌کند. این کار با فشردن دکمه‌ی پدالی روی بدنه انجام می‌شود.
کابل برق معمولا بین ۶ تا ۹ متر است و با توجه به امکان استفاده به میزان دلخواه از طول سیم برق، می‌توان مدعی شد هر چه سیم برق طولانی‌تر، بهتر! البته به شرطی که در حجم کلی جارو تأثیر نداشته باشد و از همه مهم‌تر سیم‌جمع‌کن مناسب با طول و وزن کابل برق طراحی و استفاده شود.
دمنده
برخی جاروبرقی‌ها از هوای خروجی موتور به‌عنوان دمنده استفاده می‌کنند. در این موارد می‌توان با نصب لوله‌های جاروبرقی به خروجی هوا از باد پرقدرت دستگاه استفاده کرد. برخی تولیدکنندگان این قسمت را اگزوز می‌نامند. باید توجه داشت که هوای خروجی از اگزوز جارو از فیلتر رد نمی‌شود و ممکن است حاوی گردوخاک و ذرات معلق باشد.
فیلترها
هوای مکیده شده توسط موتور جارو در مسیر خود می‌تواند از فیلترهای تعبیه‌شده در جارو عبور کند و سپس از دستگاه خارج شود. تقریباً تمام جاروهای خانگی ِ این روزهای بازار لوازم‌خانگی برقی دارای حداقل یک فیلتر و آن‌هم فیلتر «هپا» هستند.
فیلترهای دیگر مانند فیلترهای نانو، میکرو فیلترها، نانوسیلورها، سایکلون، فوم و … هم ممکن است توسط تولیدکنندگان در جارو نصب شوند. اکثر این فیلترها قابل شستشو یا تعویض هستند. استفاده از فیلترهای متعدد معمولا در جاروهای بدون کیسه استفاده می‌شوند و جاروهای کیسه‌ای تنها از یک فیلتر هپا بهره می‌برند. عدم تمیز یا تعویض کردن این فیلترها تأثیر منفی بسزایی بر عملکرد و صدای جارو دارند.
صدا
از قدیم جاروبرقی مساوی بوده با صدای بلند موتور و مکیدن هوا از طریق لوله‌های جارو. گرچه استفاده از جاروبرقی مداوم نیست و شاید در طولانی‌ترین زمان در یک دور جاروکشی یک یا دو ساعت آن‌هم به‌صورت منقطع از جارو استفاده می‌شود ولی همین زمان کوتاه هم می‌تواند آزاردهنده باشد. تولیدکنندگان جاروبرقی‌های جدید بر حذف یا کاهش صدای موتور تمرکز زیادی داشته‌اند. ممکن است از افراد مختلف نظرات متفاوتی در مورد صدای جاروها بشنوید. در حقیقت تفاوت چندانی بین جاروهای باکیسه یا بدون کیسه ازنظر میزان صدا نیست و جاروبرقی کیسه‌ای می‌تواند صدایی بیش از یک جارو مخزنی باقدرت موتور برابر داشته باشد و برعکس. درواقع صدای بلند جاروبرقی به‌خاطر عایق نبودن بدنه و اطراف موتور است. دستگاه‌هایی که ازنظر قیمتی بالاتر از بقیه قرار می‌گیرند و برخی شرکت‌های خاص با عایق‌بندی خاص و استفاده از مایعات در اطراف موتور باعث حذف حداکثری صدای موتور می‌شوند؛ البته ازنظر بسیاری حذف صدا به قیمت این جاروها نمی‌ارزد و افزودن بر صبر و تحمل را پیش می‌گیرند.
پارویی
پارویی همان قسمتی است که روی زمین قرارگرفته و مکش از طریق مجرای آن انجام می‌شود. بسیاری از جاروها از پارویی‌های ساده بهره می‌برند و تنها با فشردن یک دکمه‌ی پدالی روی آن، برسی زیر آن بیرون می‌آید تا جارو کردن فرش و موکت بهتر انجام شود. برخی جاروها به همراه پارویی‌های مخصوص برای کارهای خاص عرضه می‌شوند و درواقع بیش از یک پارویی دارند. البته خیلی وقت‌ها این پارویی‌های متنوع تنها به درد تبلیغات می‌خورند و در طول عمر جارو از آن‌ها استفاده نمی‌شود. برخی شرکت‌ها با تغییر ظاهری روی پارویی اصلی باعث بهبود عملکرد آن شده‌اند. در این پارویی‌ها تغییر شکل از حالت خطی به نوک‌تیز و نیز ایجاد مجاری متعدد و هدفمند زیر پارویی، نصب چرخ‌های متعدد و کارآمد و غیره باعث بهبود چشمگیر کارآیی آن شده‌اند.
سری‌های متعدد
قطعات کوچکی همراه جاروها به کاربر ارائه می‌شود که هر یک‌شکل خاصی دارند و برای کار خاصی هم طراحی و ساخته‌شده‌اند. این قطعات به سری‌های گوشه و کناره و سری برسی معروف هستند. برخی تولیدکنندگان این سری‌ها را طوری به هم متصل درست کرده‌اند که به شکل یک قطعه در اختیار کاربر قرار می‌گیرند و به‌این‌ترتیب نگهداری آن‌ها و استفاده از آن‌ها راحت می‌شود. از این سری‌ها برای تمیز کردن قرنیزها، بین کوسن‌های مبل و پرده‌های ضخیم استفاده می‌شود.
نکات کلیدی هنگام خرید یک جاروی خانگی
خیلی‌ها ظاهر جارو برایشان مهم است. ظاهر جارو شاید آخرین چیزی است که می‌توان به آن اهمیت داد و چون کاملا سلیقه‌ای است، آن را به عهده خریدار می‌گذاریم. البته منظور از ظاهر، ابعاد نیست و مسلما یک جاروی درشت‌هیکل، مناسبِ استفاده در یک فضای کوچک که از اسباب و اثاثیه پر شده نیست. وزن جارو هم بسیار مهم است، بااینکه معمولا حرکت جارو روی چرخ‌هایش و روی زمین است ولی اگر وزن جارو زیاد باشد در مواردی که نیاز به جابجایی عمودی جارو باشد کاری سخت در انتظار کاربر خواهد بود.
با توجه به میزان مصرف و حوصله خودتان بین جاروهای کیسه‌ای یا بدون کیسه انتخاب کنید. حوصله از این نظر که مخزن و فیلتر جاروهای بدون کیسه باید شسته و تمیز شوند؛ برای جاروهای کیسه‌ای هم خالی کردن و شستن یا تهیه پاکت‌های یک‌بارمصرف مطرح است که نیاز به پرداخت هزینه هم هست.
فاکتور مهم دیگر توان یا قدرت موتور جارو است که با عددی نشان داده می‌شود و واحد آن وات است. جاروهای خانگی به‌صورت عمومی توانی در بازه‌ی ۵۰۰ تا ۲۵۰۰ وات دارند. ولی این تمام ماجرا نیست و توان مکش هم باید در نظر گرفته شود. توان مکش یا AirWatt همیشه عددی کمتر از توان موتور خواهد بود. این توان همان چیزی است برای کاربر اهمیت پیدا می‌کند. مسلم است که موتوری با توان بالاتر قدرت مکش بیشتری هم دارد ولی قدرت مکش بین دو جارو با توان موتور یکسان می‌تواند بسیار متفاوت باشد. این اختلاف ناشی از شکل پارویی، طول و اتصالات لوله‌ها و عایق‌بندی بدنه است.
خلاصه اینکه قدرت مکش باقدرت موتور فرق می‌کند و تابع ساختار جارو، پارویی و لوله خرطومی است. فریب شگرد فروشنده‌ها را نخورید که لوله خرطومی را جدا می‌کنند و قدرت مکش را با چسباندن دستشان به ورودی هوا روی بدنه نشان می‌دهند. قدرت مکش باید در سر پارویی و با نصب کامل لوله‌ها تست شود.
یک تیم پر تلاش و خلاق که تخصص اصلی آن ها تولید محصولات با کیفیت می باشد و قصد دارند با تولید محصولات با کیفیت گام مهمی در حمایت از کالای ایرانی بردارند.